Zapewne wydaje Ci się, że decyzje i działania, które podejmujesz są wyłącznie wynikiem logicznego myślenia i kalkulacji. Jesteś również przekonany, że w pełni kontrolujesz swoje emocje. Ulegasz im tylko wtedy, gdy tak zdecydujesz (czyli po przeprowadzeniu analizy). Jak się zaraz przekonasz jest to całkowicie mylne wrażenie.
Trzy mózgi
Nasz mózg rozwijał się przez miliony lat. W tym czasie ulegał licznym przemianom. W wyniku ewolucji mózg wykształcał dodatkowe funkcje. Jeśli któraś z nich okazywała się korzystna dla przetrwania ulegała wzmocnieniu.
Z tego właśnie powodu Twój mózg nie jest jednolitą maszyną. Składa się on z trzech całkowicie różnych od siebie pod względem funkcjonalnym części. W dodatku dwa z nich kierują się często przeciwstawnymi celami. Trzeci jest łącznikiem umożliwiającym wzajemną komunikację, „negocjacje” i porozumienie.
Mózg Gadzi
Jest najbardziej pierwotnym spośród trzech mózgów. Nie masz nad nim bezpośredniej kontroli. Wpływa na 90% decyzji, które podejmujesz na poziomie świadomym. Robi to jednak tak subtelnie, że nie zdajesz sobie z tego sprawy.
Posiada on niewyczerpywalne zasoby energii, które pozwalają na realizację dowolnie wybranego celu – niezależnie od stopnia jego trudności.
Niestety minusem jest to, że cele Mózgu Gadziego są związane wyłącznie z kwestią przetrwania. Znamy je bardzo dobrze i są to:
- Ochrona zdrowia i życia – wyszukuje zagrożeń w otoczeniu, odpowiada na nie (walcz lub uciekaj), unika niebezpieczeństw utożsamianych ze zmianą, walczy o przetrwanie.
- Wyszukiwanie pożywienia i natychmiastowa konsumpcja – nastawienie zmysłów na poszukiwanie pożywienia i środków do życia, które można skonsumować. Dążeniem Mózgu Gadziego jest natychmiastowe zużycie wszystkiego co wpadnie Ci w ręce.
- Wyszukiwanie atrakcyjności i okazji do seksu w otoczeniu – wizualna (i nie tylko) atrakcyjność utożsamiana jest z większą wartością zasobów, które można skonsumować/użyć. Seks jest natomiast podstawowym dążeniem do przedłużenia gatunku.
Ponadto Mózg Gadzi kontroluje funkcjonowanie wszystkich systemów biologicznych naszego ciała.
Układ Limbiczny
Średnim pod względem wieku jest Układ Limbiczny. Również na tę część mózgu mamy bardzo ograniczony wpływ. Możemy ją kontrolować tylko krótkookresowo, kosztem utraty dużej ilości energii.
Odpowiada ona przede wszystkim za emocje. Są w niej również przechowywane zasoby naszej pamięci. Zajmuje się nadawaniem zabarwienia emocjonalnego wspomnieniom jakie przechowujemy.
Mózg Gadzi odbiera informacje z otoczenia i interpretuje je pod kątem swoich celów. Następnie przekazuje je do Układu Limbicznego. Tam są one wiązane z właściwymi emocjami i zapisywane w pamięci. To mózg Gadzi decyduje o tym, czy dana sytuacja zostanie oceniona pozytywnie, czy negatywnie.
Gdy się powtórzy natychmiast odczujemy przypisane jej emocje. Stanowią one wskazówkę jak mamy na nią odpowiedzieć. Wpływa to bezpośrednio na nasze świadome decyzje.
Jeśli Mózg Gadzi uznana sytuację (taką jak trening) za groźną to układ limbiczny przypisze jej negatywne emocje co ma sprawić, że będziemy jej unikać.
Kora Nowa
Kora Nowa to najmłodsza część mózgu. Tylko nad nią posiadamy pełną kontrolę. Właśnie z tego względu utożsamiamy się z nią i zachowujemy tak jakby wszystko od niej zależało.
Ma ona jednak niewielki udział w procesie decyzyjnym. W 90% przypadków jedynie uzasadnia w logiczny sposób decyzję podjęte przez Mózg Gadzi.
Proces decyzyjny wygląda więc tak:
- Mózg Gadzi podejmuje decyzje
- Przekazuje ją do Układu Limbicznego nakazując wygenerowanie pozytywnych lub negatywnych emocji
- Emocje odbiera Kora Nowa. Po ich wpływem podporządkowuje się decyzji Mózgu Gadziego uzasadniając ją w logiczny sposób.
Jak dotąd nasza sytuacja wygląda nieciekawie. Ważne jest jednak to, że Kora Nowa odpowiada za logiczne myślenie, wyobraźnię, kreatywność, itp. Ponadto zajmuje się też kontrolą emocji. To właśnie te zdolności dają nam szanse ochrony przed manipulacją ze strony prymitywnych części mózgu.
Co prawda Kora Nowa nie może w sposób bezpośredni niczego narzucić prymitywnym sąsiadom. Istnieją jednak sposoby, aby zrobiła to w sposób pośredni.
Wnioski
Skoro kierowani jesteśmy przez Mózg Gadzi to nasze postępowanie nie może stać w sprzeczności z jego celami. Narzucenie sobie na siłę ostrego rygoru treningu i diety sprawia, że Mózg Gadzi odbiera je jako zagrożenie. Układ Limbiczny wiąże trening i dietę z negatywnymi emocjami. Kora Nowa której siły są ograniczone po pewnym czasie nie jest w stanie im się opierać.
W rezultacie daje się przekonać do rezygnacji i tłumaczy w logiczny sposób dlaczego tak musiało być (jestem nieudacznikiem, mam kontuzję, to przez geny, słabą wolę, jest już za późno, jutro będzie łatwiej, zrobię to za miesiąc, nadrobię dzisiejszy trening kiedy indziej, itp.)
Podsumowanie
Różnica pomiędzy osobą, która uwielbia ćwiczyć i robi to regularnie, a osobą, która rezygnuje po miesiącu polega na tym, że Mózg Gadzi tej pierwszej interpretuje trening jako coś pożytecznego i przyjemnego, a tej drugiej jako zagrożenie.
Wkrótce dowiesz się jak dzięki odpowiedniemu użyciu niewielkich sił Kory Nowej przekonać Mózg Gadzi do swoich planów treningowych. Gdy Ci się to uda zagwarantujesz sobie sukces. Będzie on wtedy już tylko kwestią czasu.
„Największe marnotrawstwo na
Świecie to różnica między tym, kim
jesteśmy i tym, kim moglibyśmy być.”
Ben Herbster